تجربه

حسن اقا فكر مي كنم بيش از حد متعصبانه به نقد من جواب دادين.

طوري كه حتي خودتون هم در بخشي از نظرتون جا خورديد و گفتيد كه :

احساس مي كنيد من دارم دفاع مي كنم فقط؟

در هر حال من شما رو استاد داستان نويسي مي دونم. هم كتاب خونديد، هم نقد شديد، هم داستان نوشتيد، هم چند ساليه كلاس داستان نويسي رفتيد و غيره كه هيچ كدومش رو من تجربه ندارم.

سلام.

داستان زيبايي بود.

چون جناب مدير زحمت كشيدند و رديف كردن نقدهاشون رو؛ من ترجيح ميدم بر اساس رديف هاي ايشون اظهارنظر كنم؛

1- شكي نيست كه درون‏مايه‏ها خيلي وقت است كه تكراري شده‏اند. همه‏ي درون‏مايه‏ها. و هنر داستان‏نويس و هنرمندان ديگر، بازپردازي درون‏مايه‏هاست. بنابراين درون‏مايه نمي‏توان كليشه‏اي باشد؛ اما ممكن است شيوه‏ي پرداخت يك داستان خاص كليشه‏اي باشد كه به نظر من پرداخت اين داستان كليشه‏اي نبود.

2- به نظر من تنها اشكال داستان، زبان غيرتوصيفي يا دست‏كم برتري نداشتن زبان توصيفي بر زبان ادبي داستان بود. البته بايد ديد قصد خود نويسنده چه بوده است. ممكن است نويسنده مي‏خواسته چيزي بنويسيد بين متن ادبي و داستان. كه در اين صورت نمي‏توان اشكالي گرفت. اما اگر قرار بوده زبان، كاملا داستاني باشد، بايد به برخي از تعبيرهاي غيرتصويري انتقاد وارد كرد.

3- درون‏مايه‏ي داستان كاملا واضح بود. همان‏گونه كه دست‏كم سركار سوتك به يك مورد اشاره كردند؛ اما اصولا نيازي نيست درون‏مايه‏ي داستان واضح و همه‏فهم باشد؛ چون نويسنده مي‏تواند درون‏مايه را آن‏چنان در ميانه‏ي كلمات جاسازي كند كه تنها ناخودآگاه تاثير بگذارد. البته معتقدم درون‏مايه‏ي اين داستان دست‏كم تا حدود زيادي واضح است.

4- يك ضرب المثل عربي هست كه مي گويد كنايه رساتر از تصريح است. به نظر من همان توصيف ميله هاي مشبك كاملا گوياست. مرد و زن بودن را هم -به نظر من- مي‏توان از رفتارها و ذهنيات تشخيص داد.

5- حالا كه اين‏جا امكان دو رنگ كردن هست! براي نشريه تك رنگ هم سفارش مي‏كنم اول اون نوشته‏هايي كه توصيف حال مرد هست‍، يه ستاره بذارن!

6- احساس مي كنيد من دارم دفاع مي كنم فقط؟ ولي خب به نظر من اسم داستان خيلي نابه! و ايضا با معناست. و مناسب هم كه هست!

7- غلط هاي ويرايشي و املايي كه قابل حله؛ اما به نظر من بعضي از توصيف‏ها داستاني و نمايشي نيستن.

8- به نظر من نويسنده به خوبي توانسته است كار فضاسازي و توصيف را انجام دهد. اما مشكلي كه هست شايد كوتاه بودن اين داستان باشد. و كاملا معقول است خواندن دو سه باره ي يك داستان.

به هر حال. من فكر مي كنم تنها اشكال اين داستان عدم غلبه‏ي زبان داستاني بر زبان ادبي است. كه آن‏هم بايد ديد آيا به اختيار نويسنده بوده يا نه! كه اگر به اختيار نويسنده بوده بايد احترام گذاشت به نويسنده؛ چون ممكن است نويسنده داستان تشخيص داده است درون‏مايه‏ي داستان را تنها با اين زبان مي‏توان انتقال داد.

همين.

فکر مي‌کنم بزرگترين ايراد داستان همون ادبيات نامانوسيه که حامد گفت.

ادبيات رو. مثلاً «دوستت دارم عزيزترينم، هميشه منتظرم بهترينم» فکر نمي‌کنم ابتدايي تر از اين‌ ممکن باشه!

حسن كچل و من او

البته خب همه ميدونن كه من اصلا در زمينه داستان هيچ سر رشته و تبحري ندارم اما اين نكات به ذهنم رسيد:

1- موضوع داستان كليشه است. هر چند خواسته فضا عوض بشه. اما درونمايه كليشه است.

2- ادبيات نوشته خيلي غريبه. ادم باهاش احساس نزديكي نمي كنه. بعضي از جملات جايگاهي در بين مردم نداره. مثلا اين جمله: (و سپس نظري به آسمان انداخت و گوش سپرد به غرش رعد...)

3- پيامي در اين داستان جلب توجه نكرد. راحت تر بگم پيامي نداشت.

4- حضور مرد در زندان همه فهم نبود. اصلا مرد و زن بودنش هم مشخص نبود.

5- اگه اين داستان به صورت يك رنگ در نشريه چاپ مي شد به نظرتون كسي مي فهميد چي به چيه؟ الان با توجه به تغيير رنگش راحت مي شه فهميد اما...

6- حضوري بي انتها؛ اسمش متناسب نيست. تازه و ناب نيست. اينم كليشه است.

7- كمي تا قسمتي غلط هاي نگارشي و ويراستاري دارد.

8- نويسنده نتوانسته است فضايي كه خواننده بايد تجسم كند را در داستانش به تصوير بكشد.

همينا به ذهنم رسيد.

باز هم تاكيد مي كنم هيچ سر رشته در زمينه داستان ندارم و حتي به جز حسن كچل و من او كتاب داستاني ديگه اي نخوندم. اي كاش دوستاني كه يد طولايي در اين زمينه دارند من جمله اقاي فخري، اقاي فضل، رائد، سوتك، مهديه، فاطيما، كبري و بقيه دوستان هم نقد مي كردن.

ممنون!

نه آن مريمي كه من پيشنهادش را دادم مست كننده بود و نه آن ماه اين قدر عاشق پيشه...

داستان شما مريم و ماه را چه زيبا كرد...

دوست ندارم آرزو كنم...

مي شد در يك كلام هم نوشت حامد.

هم گله هم ماه.

بيخودي هم شلوغش نكنيد اصلا موضوع سختي نبود.

اما نكته دوم

آخ جوووووووووووووووووووووووووون

من تيله

من تيله

دوست دارمممممممم.

چقدر خوبه كه هر دوشون اين قدر با معرفت مونده ن!... كاش مي شد زودتر انتظار دوتاشون سر بياد...